Cách nấu canh chua cá lóc

Canh chua cá lóc là món ngon mỗi ngày quen thuộc trong bữa cơm hằng ngày của mọi gia đình Việt. Cá lóc dai ngọt kết hợp với vị chua thanh mát cùng chút đậm đà, cay cay mà chỉ cần nghe mùi thơm cũng đủ làm xao xuyến bất cứ ai.

Món canh tuy dân dã nhưng giúp xua tan cái nóng oi bức của ngày hè, đem lại chút ấm nồng cho những ngày trời trở lạnh, dù ăn trong dịp nào cũng làm hài lòng người thưởng thức.

Tô canh chua vừa ngon vừa bổ dưỡng, lại dễ ăn, dễ nấu nên phổ biến ở cả ba miền. Ảnh: Internet

Nguồn gốc

• Canh chua cá lóc là món ăn có nguồn gốc, xuất xứ từ Nam bộ, do người Khmer sáng tạo ra và dần trở thành đặc sản nổi tiếng của vùng đất này. Canh chua ra đời để đáp ứng đòi hỏi của cơ thể con người trước sự khắc nghiệp của vùng sông nước hoang dã cùng cái nắng như thiêu đốt của miền nhiệt đới.
• Sau những giờ lao động vất vả, một tô canh chua đậm đà pha chút mặn, ngọt, cay với khúc cá to và nhiều loại rau quả để giúp phục hồi sinh lực, giải nhiệt. Cách nấu canh chua cá lóc tuy dễ mà khó, dễ ở các bước làm, nguyên liệu đơn giản, nhưng khó ở cách nêm nếm sao cho vị chua ngọt hài hòa, đậm đà mà không gắt. Đặc biệt, cá lóc tươi ngon sẽ giúp món canh tròn vị hơn.

Tùy theo vùng miền mà cách chế biến và hương vị của món canh chua cá lóc sẽ có sự khác biệt. Ngay sau đây, Đầu Bếp Gia Đình sẽ giới thiệu chi tiết cách nấu canh chua cá lóc đúng kiểu miền Bắc thanh mát, chua dịu dễ ăn.

Chi tiết cách nấu canh chua cá lóc miền bắc ngon, tròn vị

Nguyên liệu

• Cá lóc (cá quả): 700 – 800g
• Mẻ (hoặc giấm bỗng): 1 chén con
• Cà chua: 2 quả
• Các loại rau: thì là, hành lá
• Hành khô, ớt
• Gia vị: nước mắm, muối, bột ngọt, hạt nêm…

Dụng cụ

• Dao, thớt, nồi, muỗng…

Các bước nấu

Sơ chế cá lóc và các nguyên liệu khác

Cá lóc chọn con tươi sống rồi làm sạch vảy và ruột, sau đó rửa sạch nhớt. Để khử mùi tanh của cá, bạn pha nước muối loãng với nước cốt chanh rồi ngâm rửa cá nhiều lần cho sạch. Tiếp đến, cắt cá thành từng khúc vừa ăn.

Sơ chế cá lóc. Ảnh: Internet

Nếu muốn cá có vị đậm đà hơn, bạn có thể ướp cá với một ít hành khô băm nhỏ, thêm hạt nêm, nước mắm, dầu ăn, hạt tiêu, bột ngọt. Ướp khoảng 15 – 20 phút để cá ngấm gia vị.

Cà chua làm sạch và cắt làm 4 phần. Thì là và hành lá làm sạch và cắt khúc vừa ăn.

Hành khô lột vỏ băm nhuyễn, ớt rửa sạch, cắt lát.

Chiên sơ cá

Bắc chảo dầu lên bếp, khi dầu nóng thì cho cá vào chiên. Chỉ chiên sơ đến khi thấy thịt cá săn lại thì lấy ra, nếu chiên chín quá sẽ làm cá bị khô, làm món canh chua cá lóc mất ngon.

Chỉ chiên sơ cá chứ không chiên chín. Ảnh: Internet

Nấu canh

Trước hết, bạn lấy hành khô đã băm nhuyễn phi thơm với dầu ăn rồi cho thêm 500ml nước lọc vào đun sôi. Khi nước sôi lăn tăn thì cho cá lóc vào đảo nhẹ, dùng muỗng vớt hết bọt phía trên để nước canh được trong.

Tiếp đến, bạn cho cơm mẻ hoặc giấm bỗng vào để tạo vị chua, nêm nếm với các gia vị gồm 1 muỗng hạt nêm, 1/2 muỗng đường, 1/2 muỗng bột ngọt, 1/4 muỗng muối, 1 muỗng nước mắm ngon, gia giảm theo khẩu vị mặn, nhạt của người ăn.

Khi cá sắp chín thì cho cà chua vào. Đợi đến khi cá chín tới bạn thêm hành lá, thì là vào rồi tắt bếp.  Như vậy là đã hoàn thành xong món canh chua cá lóc tuyệt ngon cho gia đình mà lại cực kỳ đơn giản.

Hoàn thành + thưởng thức

Canh chua cá lóc cho ra tô, để cho món ăn đúng vị và đẹp mắt hơn bạn có thể rắc lên trên một ít rau mùi, ớt cắt lát và tỏi phi lên trên.

Canh chua cá lóc dùng nóng với cơm trắng hoặc bún đều rất ngon. Những ngày thời tiết nóng nực, vị chua ngọt thanh thanh của món canh sẽ xua tan mọi mệt mỏi, khó chịu.

Canh chua miền Bắc thanh thanh, hương thơm dịu nhẹ, tinh tế của ẩm thực kinh kỳ. Ảnh: Internet

Yêu cầu thành phẩm

Món canh chua ngon có vị ngọt đậm đà, cá vừa chín tới, còn nguyên khúc, không bị rục nát và cũng không có mùi tanh. Các loại rau vẫn giữ được màu xanh ban đầu.

Nước canh trong, vị chua thanh, ngọt dịu và có mùi thơm đặc trưng. Cá lóc thịt chắc, dai ngọt.

Mẹo và một số lưu ý

Giá trị dinh dưỡng của món canh

• Cá lóc hay còn gọi là cá quả (miền Bắc), cá chuối (miền Trung) là thực phẩm bổ dưỡng cho sức khỏe. Theo Đông y, cá lóc tính bình không độc, tác dụng trừ phong thấp, chữa trĩ. Người có đờm nhiều, nóng trong người, trẻ em, người già, phụ nữ có thai và sau sinh ăn đều tốt.
• Các loại rau củ quả cũng đem lại nhiều giá trị dinh dưỡng. Thơm (dứa) chứa nhiều đường, vitamin, axit hữu cơ, giúp dễ tiêu, lợi tiểu, giải độc. Dọc mùng (bạc hà) nhiều chất xơ, giúp nhuận trường. Cà chua giải nhiệt, chống hoại huyết, nhiễm khuẩn, ngăn ngừa ung thư tuyến tiền liệt.
• Đậu bắp có chứa nhiều chất xơ, chất nhầy, tính mát, giúp nhuận trường. Ngò gai, rau om làm tăng thêm tác dụng sát trùng đường hô hấp, phòng ngừa viêm họng…
• Tóm lại, không chỉ ngon miệng mà những nguyên liệu chế biến món canh này cũng là những vị thuốc quý cho sức khỏe.

Cách chọn cá ngon

Khi chọn mua cá lóc để nấu canh bạn nên lưu ý các đặc điểm sau:

• Chọn mua cá lóc có kích thước vừa phải, không quá to hoặc quá nhỏ. Thân cá thuôn dài, sờ vào thấy chắc tay, không bị nhũn.
• Quan sát hậu môn của cá, cá tươi sẽ có hậu môn nhỏ, cá ươn thì nở to.
• Lựa chọn cá lóc đồng để nấu canh sẽ thơm ngon và đậm đà hơn so với cá lóc sông.

Chọn cá lóc tươi sống để món canh thêm ngon ngọt. Ảnh: Internet

• Cá lóc thuộc giống Việt Nam có đầu thon nhọn và rắn chắc, vảy màu đen vàng và có đốm hoa xanh, khi nấu chín thì thịt dẻo, săn chắc, có mùi thơm đặc trưng.
• Trong khi đó, cá lóc giống Trung Quốc có thân hình to, đầu nhỏ, dẹt về phía trước, vảy dày và có màu nâu vàng đến nâu nhạt với các đốm sẫm màu trên lưng, khi nấu chín thịt cá sẽ cứng, dễ vỡ, không có mùi thơm và nhạt nhẽo.

Học nhanh cách nấu theo từng vùng miền

Cách nấu kiểu miền Nam

Nguyên liệu

• Cá lóc: 1 con khoảng 700 – 800g
• Thơm: 1/4 quả
• Cà chua: 2 quả
• Đậu bắp: 5 quả
• Bạc hà: 2 nhánh
• Giá: 100g
• Me chua chín: 50g
• Hành khô, tỏi
• Các loại rau thơm: ngò gai, rau om
• Gia vị: muối, hạt nêm, bột ngọt, đường, nước mắm, dầu ăn

Các nguyên liệu cần chuẩn bị. Ảnh: Internet

Cách thực hiện

• Cá lóc mua về làm sạch vảy và ruột, dùng muối chà xát lên mình cá và rửa sạch để ráo nước, cắt khoanh tròn.
• Me chua cho vào chén ngâm với một ít nước sôi, chần cho me tan, lọc bỏ hạt, giữ lại phần nước cốt me.
• Bạc hà tước vỏ, cắt vát xéo rồi ngâm trong nước muối loãng 10 phút sau đó rửa với nước vài lần, vừa rửa vừa bóp nhẹ để loại bỏ bớt phần nhựa gây ngứa.
• Giá rửa sạch, để ráo. Đậu bắp, rửa sạch, cắt vát xéo. Thơm cắt mắt, rửa sạch, cắt miếng. Cà chua rửa sạch, bổ múi cau. Ngò gai, rau om cắt bỏ gốc rễ, rửa sạch, cắt nhỏ.
• Cho vào nồi 1 lít nước, thêm vào 1/2 muỗng cà phê muối. Đun đến khi nước sôi thì thả cá vào nồi, cá chín gắp ra đĩa để riêng.
• Bắc nồi lên bếp cùng với dầu ăn và ít hành, tỏi băm phi thơm, sau đó cho cà chua vào xào. Khi cà chua hơi mềm thì cho tiếp thơm vào xào chung.
• Tiếp theo cho lượng nước luộc cá vào nồi cà chua xào và đun sôi. Khi nước sôi thì cho nước cốt me vào cùng với gia vị, nêm nếm sao cho có vị ngọt, chua, mặn hài hòa. Sau đó cho đậu bắp vào đun sôi khoảng 3 phút thì cho tiếp bạc hà vào. Nêm nếm lại gia vị với ít nước mắm sao cho vừa ăn rồi cho cá và giá vào đun sôi, tắt bếp.
• Cuối cùng, múc canh ra tô, rắc ngò gai, rau om cùng vài lát ớt lên bề mặt. Món canh này ăn kèm với nước mắm mặn thêm vài lát ớt.

Canh chua Nam bộ được xem như món ăn điển hình cho thuyết ngũ hành trong ẩm thực. Ảnh: Internet

Cách nấu kiểu miền Tây

Nguyên liệu

• Cá lóc: 1 con
• Xương heo: 200g (nấu lấy 1 lít nước lèo)
• Thơm: 1/4 quả
• Cà chua: 1 quả
• Đậu bắp: 5 quả
• Bạc hà: 1 nhánh
• Me chín: 100g
• Hành khô: 4 củ
• Ớt tươi: 1 quả
• Rau om, ngò gai, húng quế
• Gia vị: muối, đường, bột ngọt, nước mắm ngon, dầu ăn

Cách thực hiện

• Cá làm sạch, cắt từng phần đầu, đuôi và thân giữa dày khoảng 3cm rồi để ráo. Bắc chảo lên bếp, chảo nóng cho 2 muỗng dầu ăn, cho cá vào chiên sơ cho săn lại rồi lấy ra để riêng.
• Đậu bắp bỏ 2 đầu, cắt vát xéo. Thơm cắt lát mỏng. Cà chua bỏ cuống, cắt múi cau. Bạc hà tước bỏ vỏ, cắt vát xéo.
• Me dằm với chút nước nóng trong chén để lấy nước cốt.
• Rau om, ngò gai, húng quế bỏ cọng, rửa sạch, cắt nhuyễn. Ớt cắt lát mỏng. Hành khô bóc vỏ, bào mỏng, phi vàng.
• Nước lèo nấu sôi cho cá vào, nêm nước cốt me, muối, đường, bột ngọt. Khi cá vừa chín tới thì vớt ra, cho tiếp đậu bắp, bạc hà, thơm, cà chua vào. Khi tất cả nguyên liệu đã chín thì nêm lại cho vừa ăn. Cuối cùng cho hành khô phi, rau om, ngò gai, húng quế và ớt vào rồi tắt bếp.
• Múc canh ra tô, cá lóc xếp ra dĩa. Dọn kèm nước mắm ngon với vài lát ớt.

Vào mùa nước nổi, món canh chua miền Tây có thêm bông điên điển. Ảnh: Internet

Cách nấu kiểu miền Trung

Nguyên liệu

• Cá lóc: 500g
• Cà chua: 2 quả
• Thơm: 1/4 quả
• Khế xanh: 1 quả
• Đậu bắp: 200g
• Bạc hà: 1 nhánh
• Tỏi: 2 tép
• Hành khô: 1 củ
• Gia vị: muối, đường, hạt nêm…
• Các loại rau: ngò gai, ngò om (ngổ), ớt

Cách thực hiện

• Sơ chế sạch sẽ các loại rau củ gồm bạc hà, đậu bắp, cà chua, khế, thơm…
• Cá lóc bỏ phần vây, cắt bỏ mang và đuôi, sau đó bổ bụng và loại bỏ hết nội tạng. Cuối cùng rửa sạch với nước muối pha loãng và nước cốt canh để khử mùi tanh của cá, cắt cá thành từng khúc.
• Bắc nồi lên bếp, cho vào 2 muỗng canh dầu ăn. Khi dầu bắt đầu nóng thì cho hành khô và tỏi đã băm nhuyễn vào phi thơm. Tiếp tục cho cá lóc vào, chiên đều hai mặt đến khi thịt cá săn lại.
• Cho khoảng 500ml nước lọc vào đun sôi, khi cá chín thì vớt ra dĩa để riêng. Tiếp tục cho khế, cà chua, thơm, đậu bắp, bạc hà vào nồi, nêm nếm gia vị sao cho vừa ăn.
• Trước khi tắt bếp thì cho ngò gai, ngổ, giá vào, cùng với vài lát ớt để dậy mùi thơm. Cá lóc cho lại vào nồi khuấy nhẹ tay rồi tắt bếp.

Bên cạnh vị chua luôn có thêm chút ngọt thơm hòa cùng vị chát từ khế rất đặc biệt của món canh miền Trung. Ảnh: Internet

Cách nấu canh chua cá lóc rất đơn giản, vì vậy ai cũng có thể tham khảo và nấu cho gia đình một món canh chua đúng vị. Dù là nấu theo kiểu miền Bắc, Trung hay Nam cũng đều đem lại hương vị thơm ngon, đậm đà để bữa cơm gia đình thêm ấm cúng và tràn ngập niềm vui.

Chúc bạn thực hiện thành công!